Absolwenci studiów inżynierskich zdobywają umiejętności i wiedzę, jak poprawnie projektować produkty o pożądanych właściwościach. Choć zazwyczaj udaje się im spełniać wymagane parametry techniczne, w konfrontacji z oczekiwaniami klientów wyniki ich pracy nie zawsze są satysfakcjonujące.
Kluczowe jest zrozumienie, co dostarcza wartość, a narzędzia Inżynierii Wartości (Value Engineering) są tutaj niezastąpione. Liczne zalety tego podejścia nie tylko przyczyniają się do sukcesu rynkowego, ale również zwiększają rentowność firm i usprawniają procesy wewnętrzne. Dzięki zrozumieniu, co dla klienta oznacza wartość, możemy optymalizować cały łańcuch procesów.
Wiele czynników, które wcześniej nie były uważane za istotne, ma kluczowy wpływ na to, czy produkt się sprzeda i spodoba klientowi. Cena, kolor, design, waga czy łatwość użytkowania decydują o tym, że jeden producent sprzedaje więcej niż inni. Dlatego pojawiła się zmiana podejścia i przejście od Inżynierii Produktu do Inżynierii Wartości.
Analiza Wartości w Inżynierii Wartości
Zanim przejdziemy do wyjaśnienia, czym jest „inżynieria wartości” i „analiza wartości”, warto zatrzymać się nad pojęciem wartości.
Wartość jest jednym z tych pojęć, które mają wiele znaczeń, a nawet mogą być sprzecznie definiowane. Różne działy w jednej organizacji mogą inaczej interpretować „wartość” produktu, który firma wytwarza. Projektanci mogą utożsamiać wartość z niezawodnością; klienci z ceną, za którą go kupują; pracownicy produkcji z kosztami wytworzenia; a handlowcy z marżą po sfinalizowaniu sprzedaży.
Według definicji wartość jest stosunkiem funkcji do kosztu. Dlatego można ją poprawić, ulepszając funkcję lub redukując koszt.
Inżynieria Wartości (Value Engineering, VE) to systematyczne podejście do zwiększania „wartości” produktów i usług poprzez badanie ich funkcji.
Z kolei Analiza Wartości (Value Analysis, VA) to jedna z kluczowych technik redukcji i kontroli kosztów. Jest to metodyczne podejście, które zapewnia niezbędne funkcje przy minimalnych kosztach, nie pogarszając jakości, niezawodności, wydajności i wyglądu. To twórcze działanie koncentruje się na eliminacji zbędnych kosztów, które nie wpływają ani na jakość, ani na wygląd produktu. W efekcie klient otrzymuje produkty i procesy o najwyższej możliwej jakości przy najniższych kosztach, co osiągnięte jest dzięki analizie wartości.
Choć terminy „VA” i „VE” są blisko ze sobą związane, często używane są zamiennie, to mają różnice. Filozofia obu jest taka sama – identyfikacja zbędnych kosztów – ale różnią się czasem i etapem, na którym są stosowane
Dziś skupimy się na zaletach i efektach nowego podejścia, wzbogaconego o wstępne zrozumienie wartości dla produktu.
Inżynierii Wartości – jakie ma zalety?
Inżynieria Wartości to niezwykle cenne narzędzie do redukcji kosztów i poprawy jakości. Do jej kluczowych zalet należą:
- Poprawa projektowania produktu: Umożliwia wprowadzenie ulepszeń w projektowaniu produktów i usług, skupiając się na realizacji oczekiwanych funkcji.
- Utrzymanie wysokiej jakości: Wysoka jakość oznacza większą wartość dla klientów, hurtowników, magazynierów, operatorów itp.
- Eliminacja marnotrawstwa: Inżynieria Wartości zwiększa ogólną efektywność poprzez usuwanie różnych form marnotrawstwa. Naprawa błędów, zwłaszcza u klienta, bywa bardzo kosztowna.
- Oszczędności kosztów: Głównym celem Inżynierii Wartości jest redukcja zbędnych kosztów przy zachowaniu lub poprawie wydajności. Wiele badań potwierdza skuteczność metod VA/VE w tym zakresie.
- Generowanie nowych pomysłów i produktów: Poszukiwanie alternatyw do realizacji oczekiwanych funkcji jest inspirujące. Wiele proponowanych zamienników nie było wcześniej branych pod uwagę, a stosowano jedynie powielanie znanych rozwiązań.
- Wzmacnianie ducha zespołowego i podnoszenie morale: Inżynieria Wartości to narzędzie, którym zajmują się grupy lub zespoły specjalistów. Wypracowane rozwiązania są dziełem wszystkich członków zespołu, co pozytywnie wpływa na morale pracowników, którzy wspólnie dążą do sukcesu.
- Analiza zaniedbanych obszarów: Obszary organizacyjne wymagające poprawy są analizowane i mogą stać się silniejsze i bardziej użyteczne.
- Kwantyfikacja wartości niematerialnych: Proces Inżynierii Wartości przekształca wartości niematerialne w materialne, co ułatwia podejmowanie decyzji. Analiza Wartości to umożliwia. Decydenci otrzymują dane ilościowe, które są podstawą decyzji.
- Szeroki zakres zastosowań: Zasady i techniki Inżynierii Wartości można stosować w wielu obszarach: zakupach, produktach, systemach, procedurach, usługach itp.
- Budowanie i poprawa wizerunku firmy: Status, reputacja czy solidność firmy są oceniane przez pryzmat jej produktów. Poprawa jakości i redukcja kosztów prowadzą do konkurencyjnych produktów i pozytywnego wizerunku na rynku. Na rynku kapitałowym nikt nie waha się inwestować w firmę, która zawsze dostarcza produkty wysokiej jakości.
Istniejące ograniczenia
Podobnie jak każda technika redukcji kosztów, Inżynieria Wartości ma swoje ograniczenia, które najczęściej pojawiają się wewnątrz organizacji. Trafnie obrazuje to dowcip: „Pracownicy w firmach narzekają na dwie rzeczy: 1 – że nic się nie zmienia; 2 – że muszą uczestniczyć w zmianach”.
Te ograniczenia są naturalną reakcją człowieka na zmiany, ale można je przezwyciężyć, gdy firma świadomie decyduje się wdrożyć proces VA/VE jako część swojej kultury organizacyjnej. Kluczowe jest, aby głównymi beneficjentami programu byli ci, którzy angażują się w generowanie pomysłów, ich wdrażanie oraz zgłaszanie koniecznych zmian. Tak wdrożone zmiany staną się najlepszymi ambasadorami procesu VA/VE w firmie.
Podsumowanie
Zadowolenie klienta końcowego jest Świętym Graalem każdej firmy, a techniki Inżynierii Wartości na pewno usprawnią te poszukiwania. Najważniejsze jest zrozumienie, co tak naprawdę dostarcza wartość.
